Emir Sultan ve vakıfları

Abstract

Osmanlı Devleti'nin sahip olduğu topraklar üzerinde farklı dinlere mensup ve aynı zamanda da değişik kültürlere sahip topluluklar yaşamaktaydı. Bu devletin siyasi ve idari yönden birçok başarıya ulaşmasında büyük etken olmuştur. Osmanlı Devleti'nde kurulan vakıfların medeniyet tarihinin gelişmesinde büyük katkıları olmuştur. Osmanlı Devleti'nin her türlü desteğini alan bu vakıflar şehir ve köylerin kurulmasında önemli olmuşlardır. Bu tezin konusunu Emir Sultan ve Vakıfları oluşturmaktadır. Emir Sultan gibi dervişler, Bursa'da ve Anadolu'nun çeşitli yerlerinde ilim ve tasavvuf hayatında da etkili olmuşlardır. Emir Sultan Buhara'dan Bursa'ya göç etmiştir. Bursa'nın ilim ve kültür hayatında önemli bir yere sahip olmuştur. Emir Sultan Bursa şehrinde yaptırdığı vakıflarla adından söz ettirmiştir. Emir Sultan Vakfı XV. yüzyılda Bursa'da kurulmuş olup uzun yıllar varlığını devam ettirmiştir. Emir sultan vakıfları zenginlikleri ile dikkat çekmektedir. Bu vakıf zaman içerisinde büyümüş ve Bursa'da önemli bir vakıf haline gelmiştir. Bu çalışmada Emir Sultan'ın biyografisi ile Bursa'da banisi olduğu vakıf eserlerin üzerinde durulacaktır. Ayrıca Emir Sultan Vakıflarının gelirleri, giderleri, vakıf görevlileri ve vakıfların zaman içerisinde geçirdikleri değişiklikler incelenecektir. Bu vakıfların kurulma şartları, işletim sistemi ve vakıf devamlılığı için konulan şartlara da değinilecektir. Sahip olduğu vakıf eserler arasında külliye başta olmak üzere, tekke, cami, medrese, mektep, çeşme ve hamam yer almaktadır. Bu araştırma da, Emir Sultan'a ait vakfiye başta olmak üzere Osmanlı arşiv kayıtları kullanılmıştır. Bunların yanı sıra Osmanlı devri kronikleri ve Emir Sultan'a ait menâkıbnamelerden de yararlanılmıştır. Bilindiği üzere Emir Sultan adına en çok menâkıbname yazılan sûfiler arasındadır. Araştırma konumuz vakıflar olduğu için vakıflar üzerine yapılan çalışmalar dan da faydalanılmıştır. Bu şekilde Osmanlı Devleti'nde var olan bu vakfın birçok yönden ele alınması amaçlanmıştır. Emir Sultan'ın hayatı ve vakıflarının konu edildiği bir çalışma yapılmıştır.

On the lands owned by the Ottoman Empire, communities belonging to different religions and also belonging to different cultures lived. It has been a major factor in the success of this state in terms of political and administrative aspects. Foundations established in the Ottoman Empire contributed greatly to the development of civilization history. These foundations, which received all kinds of support from the Ottoman Empire, were important in the establishment of cities and villages. The subject of this thesis is Emir Sultan and his Foundations. Dervishes such as Emir Sultan have been influential in the life of Science and Sufism in Bursa and various parts of Anatolia. Emir Sultan has migrated from Buhara to Bursa. Bursa has an important place in the life of science and culture. Emir Sultan mentioned his name with the foundations he built in Bursa. Emir Sultan Foundation was founded in Bursa in XVth century and has continued its existence for many years. Emir Sultan foundations attract attention with their wealth. This foundation has grown in time and has become an important foundation in Bursa. In this study, the biography of Emir Sultan and his foundations in Bursa will be focused on the works of the foundation. In addition, the revenues and expenses of the Emir Sultan foundations, the foundation officers and the foundations will be examined over time. The conditions for foundation of these foundations, operating system and the conditions for continuity of the foundation will also be mentioned. Among the works he has, there are dervish lodge, mosque, Madrasah, mektepe, fountain and Hamam. This research was used in the Ottoman archive records, mainly to the foundation belonging to Emir Sultan. Besides these, the chronicles of the Ottoman period and the menakibnames belonging to Emir Sultan were also used. As it is known, the names of the Sufis written in the name of Emir Sultan are among the most menakibname. Since our research topic is foundations, the studies on foundations have also been beneficial. In this way, this foundation, which existed in the Ottoman Empire, was intended to be discussed in many ways. A study was conducted on the life and foundations of Emir Sultan.