Kredi genişlemesi temelinde Türkiye’de cari açıkların potansiyel bileşenleri

Abstract

Türkiye gibi büyüme hedefleri yüksek olan ülkelerin yatırımlar için gerekli ulusal tasarruf oranlarının yetersizliği halinde yurt dışı tasarruflara olan bağımlığın artmasının, kredi genişlemesi yoluyla cari açıkları negatif yönde etkilediği bilinmektedir. Bu kapsamda çalışmada, Türkiye’de uzun yıllardır devam eden cari açıkların belirleyicilerini özel sektör kredi genişlemesi perspektifinde tespit etmek amacıyla 1980-2013 yıllık verileri için ekonometrik analizler yapılmıştır. Seriler arasındaki Eşbütünleşme Pesaran’ın (vd. 2001) sınır testi yaklaşımıyla, nedensellik analizi Toda-Yamamoto (1995) ve Dolado-Lütkepohl (1996) yöntemleriyle (TYDL) belirlenmiştir. Bulgulara göre, muhtemel birçok açıklayıcı değişken arasından kredi genişlemesi, ekonomik büyüme ve petrol ithalatının Türkiye’de cari açığı artırdığı, enflasyon ve finansal derinliğin ise cari açığı azalttığı sonucuna ulaşılmıştır.

It is known that current account deficits (CADs) are affected negatively by credit expansion in case of insufficient domestic saving ratios for investments, due to the increasing dependence on foreign savings, for countries with high growth targets, such as Turkey. Within this scope, econometric analyzes with 1980-2013 annuel datas have been carried out to determine the determinants of long-standing CADs in Turkey in the private sector credit expansion perspective. The existence of cointegration between the series has been determined by Pesaran's (2001) bounds test approach and causality associations with Toda-Yamamoto (1995) and Dolado-Lütkepohl (1996) methods (TYDL). According to findings, among the many explanatory variables, credit expansion, economic growth and oil imports have increased the CADs, while inflation and financial depth have reduced in Turkey.