Mesleki stres, tükenmişlik, iş tatmini ve yaşam tatmini ilişkisi

Abstract

İnsan sahip olduğu özellikler nedeniyle hayatını bütünsel olarak yaşayan bir varlıktır. Üstlendiği roller ve statüler arasında karşılıklı bir bağımlılık ve etkileşim söz konusudur. Dolayısıyla klasik yönetim anlayışında kabul gören iş yaşamı ile özel yaşamın birbirinden ayrı tutulması mantığı günümüzde geçerliliğini yitirmiş ve artık iş yaşamı ve özel yaşam bir arada değerlendirilen bir konu haline gelmiştir. İş ve yaşam arasındaki böylesi bir iç içe geçmişlik, “mesleki stresin tükenmişlik, iş tatmini ve yaşam tatmini üzerinde ne gibi etkileri bulunmaktadır”, “tükenmişlik düzeyi iş ve yaşam tatminini nasıl etkilemektedir” ve “iş tatmini ve yaşam tatmini arasında bir ilişki var mıdır” gibi bir takım soruları akla getirmektedir. Konu özelinde yapılan çok sayıda uygulamalı çalışma, aşırı mesleki stresin çalışanda tükenmişlik duygusunun oluşumuna neden olduğunu, tükenmişliğinde iş ve yaşam tatminini olumsuz yönde etkilediğini ortaya koymuştur. Dolayısıyla yöneticilerin, örgüt başarısında belirleyici rol oynayan çalışanların performanslarını maksimum noktaya çekebilmek için iş ortamındaki stres kaynaklarını kabul edilebilir sınırlar içerisinde tutmak gerektiğini, iş tatmini ile yaşam tatmini arasında bir etkileşim olduğunu ve bu anlamda yönetim işinin örgütsel ortamla sınırlı olmaması gerektiğini göz ardı etmemeleri gerekmektedir.

Human beings are living beings, experiencing life as a whole due to their characteristics. There is a mutual commitment and interaction between the role and the statute they undertake. Thus, the separation of business life and private life, which is entirely accepted in classical management period, has lost its validity and now both of them become a compact phenomenon that is evaluated together. Such a nested relationship between work and life generates some questions such as "what are the effects of occupational stress on burnout, job satisfaction and life satisfaction?", "how does the level of burnout affect job satisfaction and life satisfaction?" and "is there a relationship between job satisfaction and life satisfaction?" A large number of empirical studies on the subject reveal that excessive occupational stress leads to burnout and burnout negatively affects job satisfaction and life satisfaction. Consequently, managers should keep down the stress sources in the business environment at least within acceptable limits in order to maximize the performances of employees which play a determinant role in organizational success. They should put into account that there is an interaction between job satisfaction and life satisfaction and that management is not restricted with the organizational environment.