ISO 25010 kalite modeli çerçevesinde teknoloji mağazalarının internet sitelerinin çok kriterli analizi: Türkiye örneği

Abstract

Son yıllarda kullanım oranı artan ve hayatın ayrılmaz bir parçası haline gelen internet siteleri, işletmelerin bilgi, ürün ve hizmetlerini sunduğu bir mecradır. Bu mecrada sürdürülebilirliğini sağlamak ve rakiplerinden bir adım öne geçmek isteyen işletmelerin, internet sitesi kalitelerine önem vermeleri gerekmektedir. Bu bakış açısıyla, internet sitelerinin kalitesinin değerlendirilmesi hem akademik çevrelerde hem de özel sektörde üzerinde önemle durulan bir konu haline gelmiştir. Bununla birlikte, literatürde internet sitesi kalitesi değerlendirilmesi üzerine birçok çalışma olmasına rağmen teknoloji mağazalarının internet sitelerinin kalitesinin değerlendirilmesine yönelik herhangi bir çalışmaya rastlanılmamıştır. Dolayısıyla bu çalışma ile literatüdeki belirtilen eksikliğin giderilmesi amaçlanmıştır. Bu kapsamda, farklı kalite modelleri arasından, hem genel bir model olması hem de güvenilir bir kuruluş tarafından oluşturulmuş olması nedeniyle ISO 25010 kalite modeli çerçevesinde, uygulama alanına özgü çok kriterli yeni bir kalite modeli geliştirilmiştir. Geliştirilen kalite modeli Türkiye'de faaliyet gösteren altı alternatif teknoloji mağazasının internet sitesi kalitelerinin değerlendirilmesi amacıyla kullanılmıştır. Bu doğrultuda, alternatiflerin değerlendirilmesinde modelin yapısı gereği ÇKKV yöntemlerinden biri olan AHP yönteminin klasik ve bulanık versiyonları kullanılmış ve iki yöntemden elde edilen sonuçlar karşılaştırılmıştır. Her iki yöntem sonucunda da kriterler önem sırasına göre güvenilirlik, içerik, fonksiyonal uygunluk ve kullanılabilirlik şeklindedir. Klasik AHP yönteminde Teknosa en iyi alternatif olurken, bulanık AHP yöntemine göre MediaMarkt en iyi alternatif olarak tespit edilmiştir.

Websites that have increased in usage rate and become an integral part of life in recent years are kind of channel where businesses offer information, products, and services. Businesses that want to ensure sustainability and move one step ahead of their competitors in this channel should pay attention to their website quality. From this point of view, the evaluation of the website quality has become an important issue both in the academic environment and in the private sector. Nevertheless, although there have been many studies in the literature regarding the website quality evaluation, no study which evaluates website quality of technology stores has been found. Therefore this study aims to fill this gap in the literature. Within this context, a new quality model with multiple criteria specific to the application area has been developed based on the ISO 25010 quality model because it is both a general quality model and developed by a reliable organization. The new model has been used to evaluate website quality of six alternative technology stores operating in Turkey. Accordingly, classical and fuzzy versions of the AHP methods have been employed in the evaluation of alternatives in accordance with the structure of the developed model and the results obtained from the two methods have been compared. As a result of both methods, importance order of criteria is as follows; reliability, content, functional suitability and usability. While Teknosa is the best alternative in classical AHP method, MediaMarkt is the best alternative according to the fuzzy AHP method.