Tarih boyunca ülkeler zaman zaman siyasi ve askeri krizlerle karşı karşıya kalmıştır. Bu krizlerin ekonomik ve sosyal etkileri olduğu aşikardır. Günümüzde de gelişmemiş, gelişmekte olan ve gelişmiş tüm ülkeler farklı etki ve sonuçlar zaman zaman bu tür krizleri yaşamaktadır. Aynı şekilde Osmanlı İmparatorluğundan, Türkiye Cumhuriyetine, Türk siyasi tarihi birçok kez bu krizlere tanıklık etmiştir. Bizim bu çalışmada ki amacımız çok partili hayata geçişle birlikte Demokrat Parti iktidarına karşı yapılan ilk askeri darbe tecrübemiz 27 Mayıs 1960 askeri darbesinden, 27 Nisan 2007 tarihinde Adalet ve Kalkınma Partisi iktidarına verilen e-muhtıra bildirisine dek geçen tarihsel süreçte ülkemizde yaşanan siyasi-askeri krizler ve bu krizlerin ekonomik yapı üzerinde ki etkileri ve sonuçları hakkında bilgi vermeyi amaçlamaktır. Sonuç olarak askeri müdahalelerin ekonomik yapı üzerinde orta ve uzun vade de öngörülebilir, kesin ve somut etkilerinin varlığı analiz ve ispat yolu ile ortaya çıkarılmıştır. Bu nedenle sivil toplum ve demokrasi aygıtının güçlendirilmesi, askerin kışladan çıkmayarak, demokrasiyi enstrüman olarak kullanmaması ve sivil-asker ilişkilerinin sınırlarının kesin çizgilerle belirlenmesi Türkiye ekonomisinin yavaşta olsa sağlam adımlar atılarak büyümesinde etkin rol oynayacaktır.
Throughout history, countries have confronted political and military crises from time
to time. It is obvious that these crises have economic and social effects. Today, all
the undeveloped, developing and developed countries experience such crises from
time to time. Similarly, from the Ottoman Empire to the Republic of Turkey, Turkish
political history has born witness to these crises many times.
The goal in this paper is to give information about the political-military crises in our
country and the effects and consequences of these crises on economic structure in the
historical process from our first military coup on 27 May 1960 coup d’état against
the Democratic Party ruling experienced with the transition to a multi-party system
to the e-memorandum statement given to the Justice and Development Party ruling
on 27 April 2007.
As a consequence, the existence of predictable, definite and concrete effects of
military interventions on economic structure in medium and long term has been
revealed by means of analysis and evidence. For this reason, strengthening the device
of civil society and democracy, not using the democracy as an instrument of the
military without leaving the quarters and determination of the boundaries of the civilmilitary relations will play an active role in the growth of Turkey's economy by
taking firm steps, though slowly.