Özet:
Türk demokrasi tarihi açısından 27 Mayıs Askeri Müdahalesi sonrası
Türkiye’de yeni bir sayfa açılmıştır. Uzun soluklu 1924 Anayasası yerini
1961 Anayasasına bırakırken parlamenter sisteme bazı yenilikler
getirilmiştir. Bunlardan en önemlisi 1980 Askeri Müdahalesine kadar
yürürlükte kalan ve çalışmalarını sürdüren Cumhuriyet Senatosu
olmuştur. Cumhuriyet Senatosu Türkiye Büyük Millet Meclisi’nin (TBMM)
üst meclisini oluşturan bir yasama organı olarak Türk siyasi hayatında yer
almıştır. Cumhuriyet Senatosu Milli Birlik Komitesi Üyeleri,
Cumhurbaşkanı tarafından seçilen kontenjan üyeleri ve genel seçimlerde
halk tarafından seçilen senatörlerden oluşturulmuştur. Cumhuriyet
Senatosunun görevi, hükümetin çalışmalarını denetlemek ve denge unsuru
oluşturarak sistemin işlerliğini temin etmek olarak belirlenmiştir.
1961-1980 yılları arasında Cumhuriyet Senatosunda Sivas’ı 11 senatör
temsil etmiştir. Bu senatörlerin tamamı genel seçimlerle halk tarafından
seçilmiştir. Bunlar Ahmet Nihat Çekemoğlu, Rifat Öçten, Yusuf Ziya
Önder, Hasan Hulusi Söylemezoğlu, Adil Altay, Nurettin Ertürk, Hüseyin
Öztürk, Kazım Kangal, Temel Kitapçı, Mehmet Muhittin Taylan ve Tahsin
Türkay’dır. Bu çalışmada Sivas senatörlerinin kısa biyografilerine ve
Senatoda Sivas adına yapmış oldukları çalışmalara değinilecektir.
Senatörlerin bazıları Sivas’ı kalkındırmak ve kentin sorunlarına çözüm
getirmek adına daha yoğun faaliyet içerisinde olmasına rağmen bazılarının
herhangi bir faaliyetine rastlanılamamıştır. Bu çalışmada 1961-1980 yılları
arasında Sivas senatörlerinin senato faaliyetleri tutanak dergileri ve
dönemin diğer kaynakları ışığında ele alınacaktır.