Batı Akdeniz Bölgesi crataegus l. taksonlarının bazı morfolojik ve biyokimyasal özellikleri

Abstract

Yaygın olarak ‘alıçlar’ ismiyle bilinen Crataegus L. cinsi, Rosaceae Juss. familyasının bir üyesi olup, yaprak döken dikenli ağaç ve çalılardan oluşmaktadır. Cinse ait türler meyve ağacı, peyzaj bitkisi ve tıbbi bitki olarak değerlendirilmektedir. Bu çalışmada Antalya, Isparta ve Burdur illerinde doğal yayılış gösteren Crataegus taksonlarının genel dağılımı, bazı morfolojik ve biyokimyasal özelikleri incelenmiştir. Morfolojik özellikler olarak; çiçek çapı (mm) ve kümedeki sayısı (adet),yaprak eni (mm), boyu (mm) ve rengi (L, a, b, c, H°), meyvede tohum sayısı (adet) ve tohum ağırlığı (g), meyve eni (mm), boyu (mm), rengi (L, a, b, c, H°), ağırlığı (g) belirlenmiştir. Biyokimyasal özellikler olarak ise suda çözünen kuru madde (SÇKM %), pH, toplam asitlik (%), nem (%) ve kül (%) değerleri belirlenmiştir. Bölgede doğada bolluk bakımından C. monogyna var. monogyna Jacq ve C. orentalis Pall. Ex M. Bieb. subsp. orientalis(Sarı meyveli), gençleşme bakımından ise C. azarolus L. taksonları ön plana çıkmıştır. Ölçüm ve analizlerde taksonlar/ genotipler bazında değişen sonuçlar alınmıştır ve veriler bölgede cins üzerine yapılacak çalışmalar için temel oluşturacaktır. Tanımlanan Crataegus taksonlarının farklı alanlarda değerlendirilmesi ve sürdürülebilir şekilde korunması gerektiği düşünülmektedir.

Crataegus is a member of Rosaceae family. They are deciduous trees or shrubs usually with thorns. The taxa of the genus are used for medical purposes, fruit tree and landscaping. In this study, were determined Crataegus taxa, which are naturally distributed in the Isparta, Burdur and Antalya provinces, and also were determined that general distribution properties, some morphological and biochemical properties. Morphological features; flower diameter (mm) and number in the cluster (pcs), leaf width (mm), length (mm) and color (L, a, b, c, H °), number of seeds in fruit (pcs) and seed weight (g), fruit width (mm), length (mm), color (L, a, b, c, H °), weight (g) were determined. Biochemical properties; water soluble dry matter (%), pH, total acidity (%), moisture (%) and ash (%) were determined. C. monogyna var. monogyna Jacq and C. orentalis subsp. orientalis Pall. Ex M. Bieb. (Yellow fruit) in abundance in nature and C. azarolus taxa in terms of rejuvenation were prominent. Changing results were taken on the basis of taxa/ genotypes in the measurements and analysis. The data obtained will form the basis to be held studies for the genus in region. It is thought that the defined Crataegus taxa should be evaluated in different areas and protected in a sustainable way.