Toplumsal cinsiyet temelli kimlik inşası: Erkeklik kimliğinin oluşumu, tutum ve davranışlar üzerinde etkisi

Abstract

Bu çalışmanın amacı toplumsal cinsiyet kavramının erkeklik boyutunun ele alınarak, eril bireylerin cinsiyet kimliklerinin inşa sürecine etki eden faktörleri ve bu faktörlerin bireylerin tutum ve davranışlarına yansıma şekillerini analiz etmektir. Bireylerin cinsiyet kimliklerine bağlı olarak inşa ettikleri kimlikleri içselleştirme ve bu içselleştirmeleri hemcinslerine aktarma potansiyellerinin toplumsal cinsiyet temelli her türlü kodu, normu, patolojik durumu yeniden üretimine katkı sağlamasının önemini vurgulamak amaçlanmıştır. Çalışmanın amacı doğrultusunda nicel araştırma yöntemi uygun görülerek 557 erkek katılımcıya anket uygulanmıştır. Örneklem olarak belirlenen üç ilde (Aksaray, Nevşehir, Kayseri) yaşamakta olan katılımcılara uygulanan anketlerin analizi SPSS programı aracılığı ile gerçekleştirilmiştir. Araştırmada elde edilen genel bulgulara göre erkeklik kimliği temelde üç boyut etrafında şekillenmektedir. Bu üç boyutu erkek kimliği boyutu, toplumsal cinsiyet boyutu, kadın kimliği boyutu şeklinde sıralayabiliriz. Cinsiyet kimliğinin eril boyutunu oluşturan, eril olma odaklı olan erkek kimliği boyutu, bireylerin kendi cinsiyet kimliklerine yönelik tanımlar ile kimliklerini inşa ettikleri boyuttur. Adamlık, delikanlılık, erkek olmak gibi kavramları algılama şekilleri ile bağlantılıdır. Toplumsal cinsiyet boyutu ise bireylere yalnızca cinsiyet farklılıkları göz önüne alınarak verilmiş olan rol ve sorumlulukların erkek bireyler tarafından cinsiyet kimliklerinin inşasındaki payı ile bağlantılı bir boyuttur. Kadın kimliği boyutu bireylerin diğer cinsiyet üzerinden kadınlık ve kadınsılığa bakış açısının erkeklik kimliğini inşa etme kısmını içeren boyuttur. Erkeklik kimliği bu söz konusu üç alt boyut çerçevesinde inşa edilmiştir. Çalışmadan elde edilen bir diğer önemli bulgu ise erkeklik kimliğine dair bazı kalıpların dönemsel olarak kırılma yaşadığı ve bu kırılmalardan meydana gelen yeni erkeklik kimliklerinin toplumsal olarak görünürlülük kazanmaya başlamasıdır. Erkeklerin hegemonik erkeklik sınırları dışına çıkma cesaretini göstermeye başladığı elde edilen bulgulardandır.

The aim of this study is to analyze the factors that affect the construction process of masculine individuals' gender identities and the reflection of these factors on the attitudes and behaviors of individuals by considering the masculinity dimension of the concept of gender. It is aimed to emphasize the importance of the potential of individuals to internalize the identities they construct based on their gender identities and to transfer these internalizations to their fellows, contributing to the reproduction of all gender-based codes, norms, and pathological conditions. In accordance with the purpose of the study, a questionnaire was applied to 557 male participants, considering the quantitative research method appropriate. The analysis of the questionnaires applied to the participants living in three provinces (Aksaray, Nevşehir, Kayseri) determined as the sample was carried out through the SPSS program. According to the general findings obtained in the research, masculinity identity is basically shaped around three dimensions. We can list these three dimensions as male identity dimension, gender dimension and female identity dimension. The male identity dimension, which is masculine-oriented and constitutes the masculine dimension of gender identity, is the dimension in which individuals construct their identities with their own definitions of gender identity. It is related to the way they perceive concepts such as manhood, youthfulness and being a man. The gender dimension related to the role and responsibilities given to individuals by considering only gender differences in the construction of gender identities by male individuals. The female identity dimension is the dimension that includes the construction of masculinity identity of individuals' perspectives on femininity over the other gender. Masculinity identity is constructed within the framework of these three sub dimensions. Another important finding obtained from the study is that some patterns of masculinity identity are periodically broken and new masculinity identities that are formed from these breaks begin to gain social Geçerliity. Men started showing the courage to go beyond the borders of hegemonic masculinity is also one of the findings..