Sipariş maliyeti yöntemi ve Kayseri Mimar Sinan Organize Sanayi Bölgesi’nde bir uygulama

Abstract

Teknolojinin gelişimi ile birlikte emek yoğun üretimden teknoloji yoğun üretime hızlı bir geçiş yaşanmıştır. Üretim biçiminde yaşanan değişiklikler, üretim maliyetlerinin de farklılaşmasına neden olmuştur. Emek yoğun üretim döneminde işçilik maliyetleri toplam maliyetlerin büyük bir kısmına karşılık gelirken endirekt maliyetler nispeten daha küçük bir orana sahipti. Günümüz üretim ortamında ise endirekt maliyetlerin toplam üretim maliyetleri içindeki payı önemli oranda artmıştır. Bu yeni duruma uygun maliyetleme yöntemleri akademinin ciddiyetle ele aldığı temel konulardan biri olmuştur. Modern maliyetleme teknikleri, günümüz ihtiyaçlarına yöntemlerin karmaşıklığı, maliyetli oluşu, uygulayıcıların yaşadıkları zorluklar gibi nedenlerden dolayı cevap vermekte zorlanmaktadır. Birçok işletme bu zorluklar sebebiyle yeniden geleneksel yöntemleri uygulamaya başlamıştır. Bu yöntemlerin başında da Sipariş Maliyeti Yöntemi gelmektedir. Bu çalışma, sipariş üzerine çalışan bir mobilya işletmesinde Sipariş Maliyeti Yönteminin uygulanmasını ve siparişlere ilişkin gerçeğe en yakın maliyet bilgisinin elde edilmesini amaçlamaktadır. Çalışmanın diğer amacı ise yöntemin uygulanması ile ilgili literatüre katkı sunmaktır. Örnek işletmede, ilk aşamada belirlenen endirekt maliyetler, tespit edilen gider yerlerine en uygun dağıtım ölçüleri yardımı ile yüklemiştir. İkinci aşamada ise yardımcı gider yerlerinde toplanan maliyetler yine dağıtım ölçüleri kullanılarak esas üretim gider yerlerine yüklenmiştir. Bu aşamada Kademeli Dağıtım Yöntemi kullanılmıştır. Son aşamada tüm maliyetler siparişlere yüklenerek her bir siparişin gerçek maliyetleri hesaplanmıştır. Çalışma sonucunda, uygulanabilirlik açısından elverişli olması nedeniyle Sipariş Maliyeti Yöntemi mobilya sektörüne tavsiye edilmiştir. İşletmede fire giderleri ile ilgili hiçbir veri tutulmaması ve işletme isminin açıklanamaması, satış fiyatı ile kar bilgilerinin saklı tutulması çalışmanın kısıtlarını oluşturmaktadır.

With the development of technology, there has been a rapid transition from labor-intensive production to technology-intensive production. After the changes in the mode of production, production costs also differed. During the labor-intensive production period, labor costs constituted a large part of the total costs. Indirect costs had a relatively small proportion. Today, the share of indirect costs in total production costs has an important ratio. Costing methods suitable for the new situation is one of the important issues of the academy. Modern costing techniques have difficulties in responding to today's needs due to the complexity of methods, high costs, and difficulties in implementation. Many businesses have started to apply traditional methods again due to the difficulties experienced. One of these methods is the Job-Order Costing Method. This study aims to apply the Order Cost Method in a furniture business that works with order and to calculate the closest real cost of orders. Another aim of the study is to contribute to the literature on the application of the method. The indirect costs arising in the sample enterprise were allocated to the cost centers with the help of the most appropriate cost drivers. Then, the costs collected in the auxiliary expenditure centers were loaded into the main production cost centers by using the distribution measures. At this stage, the Step Down Method was used. In the last stage, all costs are allocated to the orders and the actual costs of each order are calculated. As a result of the study, the Job-Order Costing Method was recommended to the furniture industry considering its applicability. The limitations of the study are the absence of waste costs and data in the business, the confidentiality of the business name, and the confidentiality of sales price and profit information.