Yabancı Dil Olarak Türkçe Öğretiminde Dil-Kültür İlişkisi Bağlamında Yazınsal Metinlerin Temel Söz Varlığı Açısından İncelenmesi

Abstract

ÖZET Küreselleşen dünyada sınırların yok olmasıyla beraber dil öğrenimi bir zorunluluk haline gelmiştir. Yabancı bir dili öğrenmek tek başına sözcüklerin ya da dil bilgisi kurallarının öğrenilmesi değildir. Yabancı dil öğrenimi aynı zamanda bir kültürü tanıyıp öğrenmektir. Türkçenin yabancı dil olarak öğretilmesinin önem kazanması ile birlikte alanın ileri gelen üniversiteler ve enstitüler tarafından çeşitli ders kitapları oluşturulmuştur. Bu kitaplarda kullanılan metinler, öğrenenlere Türk kültürünü tanıtma, sevdirme ve Türkçe öğrenmeyi zorunluluktan çıkarıp keyifli bir hale getirme amacına hizmet etmelidir. Ders kitaplarında yer alan metinler Türkçenin söz varlığına ilişkin unsurları (özel isimler, deyimler, atasözleri, kalıp ifadeler, ünlemler, akrabalık kavramları vb.) barındırmalıdır. Bu bağlamda, yabancı dil olarak Türkçe öğretiminde Yunus Emre Enstitüsü tarafından hazırlanan Yedi İklim Öğretim Seti ve İstanbul Üniversitesi DİLMER tarafından hazırlanan İstanbul Yabancılar İçin Türkçe Öğretim Seti, dilkültür ilişkisi bağlamında yazınsal metinlerde temel söz varlığı kapsamında karşılaştırmalı olarak incelenmiştir. Nitel olan bu çalışmada tarama modeli ve doküman incelemesi yöntemi kullanılmıştır. İncelenen kitaplardaki yazınsal metinler kültür içerikli söz varlığı açısından seviyelere göre listelenmiştir. Söz varlığı unsurları ve kelime sıklığı belirlenirken "Cibakaya Dizin Programı 2.2" kullanılmıştır. İki farklı kitap setinin incelenmesi ile elde edilen bulgular karşılaştırmalı olarak tablolar halinde verilmiştir. Araştırma sonucunda kitaplarda yer alan yazınsal metinlerin tür ve sayı bakımından çeşitlilik gösterdiği görülmüştür. Yazınsal metinlerde yapılan incelemede sözcük sayısının ve söz varlığı unsurlarının hem seviyelere göre hem de kitap setlerine göre farklılaştığı tespit edilmiştir. Anahtar Sözcükler: Yabancı Dil Olarak Türkçe Öğretimi, Yazınsal Metin, Dil-Kültür İlişkisi, Söz Varlığı

ABSTRACT With the disappearance of borders in a globalizing world, language learning has become a necessity. Learning a foreign language is not learning words or grammar rules alone. Foreign language education is also a way of knowing and learning a culture. With the realization of the importance of teaching Turkish as a foreign language, various textbooks have been created by the leading universities and institutes in the field. The texts used in these books are supposed to have the purpose of introducing and endearing Turkish culture for the learners by making learning Turkish more enjoyable rather than compulsive. Texts in the textbooks are supposed to contain the elements of Turkish vocabulary (proper nouns , idioms, proverbs, pattern expressions, exclamations, kinship concepts, etc.). In this context "Yedi İklim Öğretim Seti" prepared by Yunus Emre Institute and "Istanbul Universty DİLMER education center were examined comparatively in the context of the language-culture relationship within the scope of the basic core vocabulary of literary texts. In this qualitative study, document analysis and scanning methods were used. The literary texts in the examined books were listed according to the levels in terms of vocabulary with cultural content. "Cibakaya Dizin Programı 2.2" was used while determining vocabulary factors and word frequency. Results obtained from the examination of two sets of books are given in tables as comparatively. As a result of the research, it was observed that literary texts in the books varied in terms of types and numbers. In the study conducted in literary texts, it was determined that the number of words and the elements of vocabulary differed according to both levels and the set of books. Key Words : Teaching Turkish as a foreign language, Literary Text, LanguageCulture Relationship, Vocabulary