Nevşehir ili Kızılırmak Nehri'nden alınan bozulmamış sediment karot örneklerinde ağır metal düzeylerinin incelenmesi

Abstract

Son yıllarda, sanayi ve teknoloji alanında gerçekleşen ilerlemeler, yanlış tarım politikaları ve diğer antropojenik etkilere bağlı olarak ortaya çıkan, akarsularda ve göllerde ağır metal kaynaklı kirlilik araştırmaları; farklı bilim dallarında araştırmalar yürüten birçok bilim insanın ilgi odağı olmaktadır. Türkiye'nin en önemli nehirlerden bir tanesi olan Kızılırmak Nehri, hızlı kentleşme, sanayileşme ve antropojenik etkiler nedeniyle yüksek oranlarda ağır metal yükü taşımaktadır. Bu çalışmanın amacı, Nevşehir ili sınırlarından geçen Kızılırmak Nehrinin, Gülşehir, Avanos ve Sarıhıdır Köyü hattında, nehir tabanından multisampler (bozulmamış sediment örnekleyici) cihazı kullanılarak alınan, bozulmamış sediment karot örneklerindeki Manganez (Mn), Demir (Fe), Krom (Cr), Çinko (Zn), Kurşun (Pb), Bakır (Cu), Alüminyum (Al) ve Arsenik (As) ağır metallerinin, mevcudiyetini araştırmak ve analiz etmektir. Bu çalışma kapsamında, saha çalışmaları, Orta Kızılırmak Havzası Nevşehir İli, Gülşehir ilçesi ve Sarıhıdır Köyü arasındaki bölgede nehrin doğal akışı ve arazi yapısı da göz önüne alınarak, 7 örnekleme noktası tespit edilerek gerçekleştirilmiştir. Sediment kalitesini incelemek ve kirlilik düzeyini derecelendirmek için, Kanada Sediment Kalite Yönergesi, PEL (olası etki seviyesi) , TEL (Sınır etki seviyesi), ERL (Etki aralığı alt sınırı), ERM (Etki aralığı ortancası) ve Ref. (Endüstri öncesi referans değerler) sınır değerleri dikkate alınmıştır. Ayrıca, Cr, Zn, Pb, Cu, As ağır metal analiz sonuçları, elementlerin toksik etkilerinin belirlenmesi için kullanılan TRI (Toksik Risk İndeksi) esas alınarak değerlendirilmiştir.

In recent years, researches on heavy metal-related pollution in rivers and lakes due to advances in industry and technology, wrong agricultural policies and other anthropogenic effects; it is the focus of attention of many scientists who conduct research in different branches of science. The Kızılırmak River, one of the most important rivers in Turkey, carries heavy metal loads at high rates due to rapid urbanization, industrialization and anthropogenic effects. The aim of this study is to determine the Manganese (Mn), Iron (Fe), Chromium (Cr) in the undisturbed sediment core samples taken from the river bottom on the line of Gülşehir, Avanos and Sarıhıdır Villages of Kızılırmak River, which passes through the borders of Nevşehir province, using a multisampler device. To investigate and analyze the presence of heavy metals Zinc (Zn), Lead (Pb), Copper (Cu), Aluminum (Al) and Arsenic (As). Within the scope of this study, field studies were carried out by determining 7 sampling points, taking into account the natural flow of the river and the land structure, in the region between the Middle Kızılırmak Basin, Nevşehir Province, Gülşehir District and Sarıhdır Village. To examine the sediment quality and rate the pollution level, the Canadian Sediment Quality Directive, PEL (probable impact level), TEL (Boundary impact level), ERL (lower impact range), ERM (median impact range) and Ref. Limit values (pre-industrial reference values) were taken into account. In addition, Cr, Zn, Pb, Cu, As heavy metal analysis results were evaluated on the basis of TRI (Toxic Risk Index), which is used to determine the toxic effects of elements.