MEB 5. sınıf Türkçe ders kitabındaki dil bilgisi etkinliklerinin değerlendirilmesi (Nevşehir örneği)

Abstract

Bu çalışma ile 2018-2019 eğitim öğretim yılında Nevşehir ili ortaokullarında okutulan MEB 5. sınıf Türkçe ders kitaplarında bulunan dil bilgisi etkinliklerinin, Türkçe öğretmenlerinin görüşlerine göre genel durumunun ve yeterlilik düzeyinin ortaya konulması amaçlanmaktadır. Araştırmada analitik araştırma deseni ve bu çerçevede durum çalışması modeli uygulanmıştır. Veri toplama yöntemi olarak doküman incelemesi ve görüşme tekniği uygulanmıştır. Bu bağlamda öncelikle çalışmanın teorik kısmının ve "Öğretmen Görüşme Formu"nun doğru bir biçimde ortaya konulması için literatür taraması yapılmıştır. Daha sonra 5. sınıf Türkçe ders kitaplarının dil bilgisi etkinliklerini içeren bölümleri incelenmiş, buralarda bulunan dil bilgisi etkinlikleri belirlenmiştir. Araştırmanın çalışma grubunu, 2018-2019 eğitim öğretim yılında Nevşehir ili ortaokullarında okutulan "MEB Ortaokul ve İmam Hatip Ortaokulu 5. Sınıf Türkçe Ders Kitabı"nın dil bilgisi etkinlikleri (veri kaynağı) ve bu etkinlikler hakkındaki görüşlerini paylaşacak olan Nevşehir'de görev yapan 35 Türkçe Öğretmeni katılımcı oluşturmaktadır. Araştırma kapsamında incelenen etkinliklerle ilgili verilerin işlevsel bir biçimde ele alınabilmesi için "Öğretmen Görüşme Formu" adlı bir form düzenlenmiştir. Bu formda etkinlikler ile ilgili gerekli sorular sorularak öğretmen yaklaşımları tespit edilmeye çalışılmıştır. Elde edilen veriler içerik analizi ve betimsel analiz tekniği ile ortaya konulmuştur. Araştırmanın bulguları, incelemeye konu olan ders kitaplarındaki dil bilgisi etkinliklerinin öğrenci seviyelerine uygun ve dil bilgisi kazanımlarının da genel olarak yeterli olduğunu göstermektedir. Ancak etkinliklerin yetersiz olduğunu belirten öğretmen görüşlerine de rastlanmaktadır. Etkinliklerin anlaşılmasında öğrencilerin hazır bulunuşlukları, metin dilinin anlaşılır olup olmaması, metinlerde geçen kavram ve ifadelerin soyut olması veya çocukların anlam dünyasına hitap etmemesi gibi gerekçeler sıralanmıştır. Araştırma sonuçlarına göre, MEB Ortaokul ve İmam Hatip Ortaokulu 5. Sınıf Türkçe Ders Kitabı"nın dil bilgisi etkinliklerinin öğrenci kazanımları açısından genel anlamda yeterli olmakla birlikte dil bilgisine ayrılan etkinlik sayısının yetersiz olduğunu ifade edenler de bulunmaktadır. Anahtar Kelimeler: Türkçe dersi, dil bilgisi, etkinlik, dil bilgisi etkinlikleri, Türkçe öğretmenliği, öğretmen görüşleri.

In this study, it is aimed to reveal the grammar activities in the 5th grade Turkish course books in the secondary school of Nevşehir in the 2018-2019 academic year according to the opinions of Turkish teachers and their general status and proficiency level. Analytical research design and case study model were applied in this study. Document analysis and interview technique were used as data collection method. In this context, firstly, the literature was searched in order to present the theoretical part of the study and the "Teacher Interview Form doğru correctly. Then, the chapters of the 5th grade Turkish course books containing grammar activities were examined and grammar activities were determined. The population of the study consists of 35 Turkish teachers working in Nevşehir who will share their grammar activities and opinions about "MEB Secondary School and Imam Hatip Secondary School 5th Grade Turkish Textbook ulan which are taught in Nevşehir secondary schools in 2018-2019 academic year. A form called "Teacher Interview Form için was prepared in order to handle the data related to the activities examined in a functional manner. In this form, teacher approaches were tried to be determined by asking the necessary questions about the activities. The data obtained were presented with content analysis and descriptive analysis techniques. The findings of the study show that the grammar activities in the textbooks subject to the examination are appropriate for the student levels and are generally sufficient for grammar acquisition. However, there are also teachers' opinions that indicate that the activities are inadequate. The reasons such as the readiness of the students, whether the language of the text is understandable, the concepts and expressions mentioned in the texts are abstract or not addressing the meaning world of the children are listed in the activities. The results of the study, although the grammar activities of MEB Secondary School and Imam Hatip Secondary School 5th Grade Turkish Textbook are generally sufficient in terms of student acquisitions, there are also those who stated that the number of activities devoted to grammar is insufficient. Keywords: Turkish lesson, grammar, activity, grammar activities, teaching Turkish, teacher opinions.