Selçuklular Döneminde ok yay ve kılıcın diplomatik sembol olarak kullanılması

Abstract

Öz Ok, yay ve kılıç Selçuklu ordularında kullanılan silahların başında gelmekteydi. Özellikle ok ve yay Türk kültürünün çok önemli unsurları arasında yer almaktadır. Oğuz Kağan Destanı’nda hâkimiyet sembolleri olarak geçen ok ve yay Oğuzların Bozok ve Üçok kollarını temsil etmektedir. Türklerle bütünleşen ok ve yay Selçuklu sultanlarının da hâkimiyet ve hükümdarlık sembollerindendir. Basılan sikkelerin, saltanat şemsiyelerinin (çetr) ve tuğraların üzerinde sultanların hâkimiyet sembolleri olarak bu silahlar bulunmaktadır. Kılıç da hâkimiyet simgesi olarak kullanılmıştır. Ayrıca bu silahlar Selçukluların diğer devletlerle olan ilişkilerinde birbirlerine vermek istedikleri mesajların diplomatik sembolleri haline gelmişlerdir. Bu mesaj kimi zaman yay ile hükümdarın gücünü simgeleyen bir mesaj olurken kimi zaman da ok ve kılıç ile bağlılığın sembolü olmuştur. Bu makalede de ok, yay ve kılıcın, Selçuklu sultanlarının diğer devletlerle olan diplomatik ilişkilerinde, karşı tarafa verilmek istenen mesajın nasıl sembolü haline geldikleri ifade edilmektedir. Anahtar Kelimeler: Ok, yay, kılıç, Selçuklular, Türk Kültürü Abstract The arrow, the bow and the sword were the most important weapons used in Seljuk armies. Especially, the bow and the arrow were among the very important element of Turkish culture. The arrow and the bow, which are the symbols of dominance in the epic of Oguz Kagan represent the Bozok and Ucok branches of the Oguz. The bow and the arrow, integrated with the Turks, is also the symbol of dominance and sovereignty of the Seljuk Sultans. These weapons were on the minted coins, sultanate umbrellas (çetr) and tugras as symbols of the sultan’s sovereignty. The sword was also used as a symbol of domination. In addition, these weapons became diplomatic symbols of the messages that the Seljuks wanted to give each other in their relations with other states. This message was sometimes with a bow symbolizing the power of the ruler. Sometimes it became a symbol of obedience with the arrow and the sword. In this article, it is expressed how the bow, the arrow and the sword became the symbols of the message to be given to the other side in the diplomatic relations of the Seljuk sultans with other states. Keywords: The arrow, the bow, the sword, Seljuks, Turkish Culture