Nevşehir ili bağ alanlarında üzüm üretiminin ekolojik, sosyo-ekonomik durumu ve enerji kullanım etkinliği

Abstract

Dünya üzerinde çok geniş bir alana yayılmış ve yaygın şekilde yetiştiriciliği yapılan en önemli asma türü Vitis vinifera L.' dır. Nevşehir'de bağcılık kültürü çok eski tarihlere dayanmaktadır. Bu çalışmanın amacı, Nevşehir ili bağ alanlarında üzüm üretiminin ekolojik ve sosyo-ekonomik durumu yanında enerji kullanım etkinliğini tespit etmek, üreticilerin sorunlarını ortaya koymak ve bu sorunlara çözüm önerileri getirmektir. Bu amaçla en çok üzüm yetiştiriciliği yapan ilçelerde bulunan 165 adet üretici ile yüz yüze anket çalışması yapılmıştır. Araştırmada bağcılıkla geçinen çiftçilerin yaşlandığı, gençlerin bağcılıkla ilgilenmediği, eğitim durumlarının çok yüksek olmadığı, bağcılığın girdi maliyetlerinin yüksek olduğu, özellikle şaraplık ve şıralık üzüm endüstrisinin geliştirilemediği ve bu nedenle bağcılığın turizme veya diğer sektörlere göre gelir getirmediği, üreticilerce bağcılığın tercih edilebilirliğinin düştüğü, hatta eski bağ alanlarının terk edildiği sonucuna varılmıştır. Üzüm üretiminde enerji oranı, spesifik enerji, enerji verimliliği ve net enerji verimi değerleri sırasıyla 8.39, 1.41 MJ kg-1, 0.71 kg MJ-1 ve 105171.67 MJ ha-1 olarak hesaplanmıştır.

Vitis vinifera L. is the most common vines species spread over a wide area and widely grown in the world. Viticulture culture in Nevşehir province dates back to ancient times. The aim of this study is to determine the ecological and socio-economic status as well as the efficiency of energy use of grape production in the vineyard areas of Nevşehir province, to reveal the problems of the producers and to suggest solutions these problems. For this purpose, a face-to-face survey study was conducted with 165 grape producers in districts where the most grapes are grown. According to the results of the survey study, it was concluded that producers living on viticulture were old, young people were not interested in viticulture, the education level of the producers was low, the input costs of viticulture were high, especially the wine industry couldn't be developed, therefore the income of viticulture was low compared to tourism or other sectors, the preferability of viticulture by producers was decreased and even the old vineyard areas were abandoned. The energy ratio, specific energy, energy efficiency and net energy efficiency values in grape production were calculated as 8.39, 1.41 MJ kg-1, 0.71 kg MJ--1 and 105171.67 MJ ha-1, respectively.