Uygur Türkleri arasında Şamanlar ve tedavi yöntemleri

Abstract

Zengin ve köklü bir kültüre sahip olan Uygur Türkleri, merkezî bir coğrafyada yaşamaları ve tarihî süreçte Şamanizm, Totemizm gibi inanç sistemlerini ve Maniheizm, Budizm, Nasturilik ve İslamiyet gibi çeşitli dinleri kabul etmeleri nedeniyle sosyo-kültürel yaşamları açısından Türk boyları arasında ayrı bir yere sahiptir. Bu zengin kültürel yapıyı içinde barındıran halk hekimliği ve bu çerçevedeki uygulamalar, farklı kaynaklardan beslenerek günümüze kadar gelmiştir. Uygur Türkleri arasında şamanların tedavi etme, fala bakma ve büyü yapma gibi çeşitli fonksiyonları vardır. Bu makalede, günümüzde Uygur Türkleri arasında şamanların özellikleri ve sihri-büyüsel işlemler içeren tedavi yöntemleri tanıtılıp değerlendirilecektir.

The Uyghur Turks, having a rich and deep-rooted culture, has a distinguished place among the Turkish tribes in terms of their sociocultural life due to their living in a central region and due to their accepting the belief systems such as Shamanism, Totemism and the various religions such as Maniheizm, Buddhism, Nestorianism, Islam, in the historical process. The Uyghur folk medicine and other practices in this context that contain this rich cultural structure in themselves survive until today by being fed by different sources. Among the Uyghur Turks the Shamans have a variety of functions such as treatment, geomancy, and witching. In this paper, the Shamans’ peculiarities among the Uyghur Turks in our day and their magical treatments methods will be introduced and evaluated.