Belaruslu öğrenenlerin yabancı dil olarak Türkçe öğrenme güdü ve motivasyonlarının incelenmesi

Abstract

Yabancı dil öğretimi sürecinde öğrenenlerin duyguları öğrenme sürecinin önemli bir parçasıdır. Bu kapsamda öğrenenlerin hedef dile ilişkin güdülerinin ve motivasyonlarının bilinmesi sürecin olumlu ve başarılı olarak devam edebilmesi için önemlidir. Öğrenenlerin yabancı olan bir dili öğrenirken, onları bu dili öğrenmeye teşvik eden güdülerin (motiflerin), yani itici güçlerin neler olduğunu bilmek ve bu itici güçlere göre şekillenen öğrenme motivasyonun düzeyini belirlemek, öğrenme sürecinin başarısı ile doğrudan ilişkilidir. Bu çalışmanın amacı, Belaruslu öğrenenlerin yabancı dil olarak Türkçe öğrenmeye yönelik güdü ve motivasyonlarını incelemektir. Nitel ve nicel araştırma yönteminin benimsendiği bu çalışmada, Belaruslu öğrenenlerin (N:62) yabancı dil olarak Türkçe öğrenmeye ilişkin motivasyon düzeylerini belirleyebilmek için "Yabancı Dil Olarak Türkçe Öğrenmeye Yönelik Motivasyon Anketi" uygulanmış ve Belaruslu öğrenenlerin orta düzeyde (x̄: 3.15) motivasyonlarının olduğu saptanmıştır. Dört alt boyuta sahip olan anketin Türk kültürüne ilgi alt boyutunda yüksek düzey (x̄: 3.76) motivasyonlarının olduğu tespit edilirken, sosyal olanaklar/eğitim olanakları (x̄: 3.40), başarı isteği (x̄: 2.87) ve olumlu öğrenme ortamı (x̄: 2.56) alt boyutlarında orta düzey motivasyon tespit edilmiştir. Belaruslu öğrenenlerin yabancı dil olarak Türkçe öğrenmeye yönelik düşük düzey bir motivasyon ortalaması tespit edilememiştir. Yabancı dil olarak Türkçe öğrenmeye yönelik genel motivasyon düzeyi ile cinsiyet ve yaş bağımsız değişkenleri arasındaki yapılan analizler sonucunda Belaruslu kadın (x̄: 3.10) ve erkeklerin (x̄: 3.38) yabancı dil olarak Türkçe öğrenmeye ilişkin benzer motivasyon düzeylerine sahip oldukları tespit edilmiştir. Ayrıca 17-19 yaş aralığındaki Belaruslu öğrenenlerin yabancı dil olarak Türkçe öğrenmeye yönelik en yüksek motivasyon düzeyine (x̄: 3.55) sahip oldukları belirlenmiştir. Öğrenme süresi ve öğrenme şekli bağımsız değişkenleri ile genel motivasyon düzeyi analizlerine göre ise, 6 yıl - 9 yıl aralığında yabancı dil olarak Türkçe öğrenen Belaruslu öğrenenlerin daha yüksek motivasyona (x̄: 3.38) sahip oldukları ve öğrenme şekli olarak üniversitede öğrenme şeklinin daha yüksek motivasyon düzeyine (x̄: 3.47) ulaştığı görülmüştür. Nitel veriler için katılımcılara "Niçin Türkçe Öğreniyorsunuz?" açık uçlu sorusu sorulmuştur. Yapılan betimsel ve içerik analizi sonucunda, Belaruslu öğrenenlerin yabancı dil olarak Türkçe öğrenme güdülerinin "Eğitim ve Sosyal Güdü" olarak 2 ana kategoride gruplandığı görülmüştür. Eğitim güdüsü; zorunlu ders, dil öğrenme isteği, lisansüstü eğitim isteği olmak üzere 3 alt kategoriye yerleşmiştir. Sosyal güdü ise; evlilik isteği, aile bağlamı, taşınma ve göç isteği, aile bağlamı ve taşınma, iş isteği, iş isteği ve evlilik isteği, olmak üzere 6 alt kategoriye ayrılmıştır. Belaruslu öğrenenlerin yabancı dil olarak Türkçe öğrenmeye yönelik daha çok sosyal ana güdünün alt güdüsü olan "Taşınma ve Göç İsteği" ile "Aile Bağlamı" güdülerinde yoğunlaştığı tespit edilmiştir.

In the foreign language teaching process, the emotions of the learners are an important part of the learning process. In this context, for a positive and successful learning progress, it is important to know the motives and motivations of the learners towards the target language. The aim of this study is to examine the motives and motivations of Belarusian learners to learn Turkish as a foreign language. As a qualitative and quantitative research a "Motivation Questionnaire for Learning Turkish as a Foreign Language" was applied to determine the motivation levels of Belarusian learners (N: 62) for learning Turkish as a foreign language. It was determined that Belarusian learners had a medium level of motivation (x̄: 3.15). The questionnaire has four sub-dimensions. In the sub-dimension of interest in Turkish culture it was determined that Belarusian learners had a high level motivation (x̄: 3.76). In the sub- dimensions social opportunities/education opportunities (x̄: 3.40), desire for success (x̄: 2.87) and positive learning environment (x̄: 2.56) had the Belarusian learners medium level of motivation. A low level of motivation for learning Turkish as a foreign language among Belarusian learners could not be determined. As a result of the analyses between the general motivation level for learning Turkish as a foreign language and the independent variables of gender and age, it was determined that Belarusian women (x̄: 3.10) and men (x̄: 3.38) have similar motivation levels for learning Turkish as a foreign language. In addition, it was determined that Belarusian learners between the ages of 17-19 had the highest motivation level (x̄: 3.55) for learning Turkish as a foreign language. According to the analysis of learning duration and learning style independent variables and general motivation level, Belarusian learners who learn Turkish as a foreign language between 6 and 9 years had a higher motivation (x̄: 3.38) and that learning style at university had a higher motivation level (x̄: 3.47). For qualitative data, the participants were asked an open-ended question "Why are you learning Turkish?". As a result of the descriptive and content analysis, it was find out that Belarusian learners' motivation to learn Turkish as a foreign language was grouped in 2 main categories as "educational and social motives". Education motive has been placed in 3 sub-categories as compulsory course, wish of language learning, wish of postgraduate education. The social motives divided into 6 sub-categories as wish of marriage, family context, wish of moving and migration, family context and moving, wish of job, wish of job marriage. It has been determined that the motives of Belarusian learners to learn Turkish as a foreign language are mostly concentrated in the sub-motives of the social main motive "wish of moving and migration" and "family context" motives.