Karasu çayı havzası'nın hidrografyası

Abstract

Akarsu, aldığı yüke bağlı olarak enerjisiyle temas ettiği yüzeylerde farklı jeomorfolojik şekiller oluşmasını sağlar. Morfometrik analizler kullanılarak akarsu havzalarının morfolojik özellikleri nicel olarak ortaya konularak, farklı sahalardaki havzaların sayısal değerleri üzerinden karşılaştırma yapılmaktadır. Böylece akarsuların erozif faaliyetleri, havzaların yarılma dereceleri, havza şekilleri, akarsuların taşkın üretme kapasiteleri gibi birçok özellik incelenip sağlıklı karşılaştırmalar yapılabilmektedir. Çalışmaya konu olan Karasu Çayı Havzası'nın hidrografya özelliklerinin morfometrik yöntemler ile analiz edilmesi ve elde edilen bulguların havza ile ilgili yapılacak olan planlama çalışmalarında kullanımı amaçlanmıştır. Bu kapsamda detaylı bir literatür taraması yapılmış, konuyla ilgili analiz yöntemleri araştırılmış, bu yöntemler sahaya uygulanmaya çalışılmıştır. Çalışmanın hazırlanması esnasında altlık olarak 1/25.000 ölçekli topografya haritaları kullanılmıştır. Ayrıca hidrografik özellikleri etkileyen faktörlere ait haritalama ve hesap işlemleri yapılmıştır. Birçok kere inceleme alanına arazi çalışmaları düzenlenmiş, fotoğraflar çekilmiş, notlar tutulmuştur. Her türlü morfometrik analiz, topografya haritaları baz alınarak Coğrafi Bilgi Sistemleri yazılımları kullanılarak yapılmıştır. İnceleme alanında Prekambriyen, Paleozoyik, Permiyen, Üst Kretase, Eosen, Üst Miyosen ve Kuvaterner'de oluşmuş kayaç formasyonları bulunmaktadır. Karasu Çayı Havzası'nın % 73'ü çamurtaşı, kiltaşı, kumtaşından oluşmaktadır. Sonuç olarak inceleme alanının şekillenmesinin genel anlamda Prekambriyen dönemine kadar uzandığı, bu süreçte hidrografik oluşum ve gelişimin zaman zaman farklı olaylar ve süreçler tarafından kesintiye uğradığı, bu nedenle havza içinde farklı vadi şekillerinin geliştiği belirlenmiştir. Bu kapsamda havzanın başta hidrografik sorunları olmak üzere sahada yer alan çevre problemlerine coğrafi bir bakışla çözümler sunulmuştur.

Depending on the load it receives, the stream creates different geomorphological landforms on the surfaces it comes into contact with with its energy.By using morphometric analysis, the morphological features of the river basins can be quantitatively revealed, and comparisons can be made over the numerical values of the basins in different areas.Thus, many features such as the erosive activities of the rivers, the degree of rupture of the basins, the shape of the basin, the flood generation capacity of the rivers can be examined and healthy comparisons can be made. It is aimed to analyze the hydrographic features of the Karasu Stream Basin, which is the subject of the study, by morphometric methods and to use the findings in the planning studies to be made about the basin. In this context, a detailed literature review has been made, analysis methods related to the subject have been researched, and these methods have been tried to be applied to the field. During the preparation of the study, 1/25.000 scaled topography maps were used as a base. In addition, mapping and calculation processes of the factors affecting the hydrographic properties were made. Many times, fieldworks were arranged in the study area, photographs were taken and notes were taken. All kinds of morphometric analyzes were made using Geographical Information Systems software based on topography maps. There are rock formations formed in Precambrian, Paleozoic, Permian, Upper Cretaceous, Eocene, Upper Miocene and Quaternary in the study area. 73% of the Karasu Stream Basin consists of mudstone, claystone and sandstone. As a result, it has been determined that the shaping of the study area extends to the Precambrian period in general, the hydrographic formation and development were interrupted from time to time by different events and processes, therefore, different valley landforms developed in the basin.Solutions to the environmental problems in the field, especially the hydrographic problems of the basin, are presented with a geographical view.