Türkiye’de matematik ve fen eğitiminde kaygı konusunda yapılmış lisansüstü tezlerin tematik ve metodolojik eğilimleri

Abstract

Bu çalışmanın amacı Türkiye’de matematik ve fen eğitimi alanlarında kaygı konusunda yapılmış lisansüstü tezlerin tematik ve metodolojik eğilimlerini belirlemektir. Bu kapsamda, Yükseköğretim Kurulu Ulusal Tez Merkezi veri tabanından 2011-2021 yılları arasında yayımlanmış ve erişim izni olan 91 adet lisansüstü tez çalışmaya dahil edilmiştir. Dokümanların incelenmesinde betimsel içerik analizi kullanılmıştır. Lisansüstü tezler tematik açıdan amaç, içerik, yayımlanma yılı ve türlerine göre incelenmiştir. Yöntemsel açıdan yaklaşım ve açıklamaları, örneklem düzeyleri, veri toplama araçları ve veri analiz açıklamalarına göre incelenmiştir. Elde edilen bulgulara göre, matematik ve fen eğitimindeki kaygı konulu tezlerin düzey belirleme ile değişkenler/ilişkiler temaları altında daha fazla yer aldığı belirlenmiştir. Her iki eğitim alanında da çalışma içerikleri olarak duyuşsal özelliklere daha fazla değinilmiştir. Matematik eğitiminde en fazla lisansüstü tez 2019 yılında yapılmış iken en az tez 2014 yılında yapılmıştır. Fen eğitiminde ise en fazla lisansüstü tez 2019 yılında yapılmış iken en az tez 2011 ve 2017 yıllarında yapılmıştır. Matematik eğitiminde ilişkisel tarama modeli fen eğitiminde ise betimsel tarama modeli daha fazla kullanılmıştır. Her eğitim alanında da örneklem düzeyini çoğunlukla ortaokul öğrencileri oluşturmuş, veri toplama araçları olarak ölçekler ve envanterler kullanılmış, verilerin analizinde nicel kestirimsel ve nicel betimsel analizler sıklıkla tercih edilmiştir. Elde edilen bulgulara göre, matematik ve hem de fen eğitiminde kaygı konusu üzerine yapılan çalışmaların sayısının arıtılması özellikle doktora düzeyinde çalışmalara ağırlık verilmesi ve farklı yaklaşım ve analizlere de çalışmalarda yer verilmesi öneri olarak sunulmuştur.