Sektörel enerji tüketimi ve ekonomik büyüme ilişkisi

Abstract

Bu tez Türkiye'deki sektörel enerji tüketimini incelemeyi amaçlamaktadır. Bu amaç doğrultusunda sanayi, konut ve hizmetler, ulaştırma ve tarım ve hayvancılık sektörlerinin enerji tüketimlerini içeren modeller oluşturulmuştur. Analiz dönemi değişenlere ait verilerin elde edilebilirliğinden dolayı 1990-2014 ile sınırlı kalarak zaman serileri ile çalışmaya imkân vermiştir. Serilerin, ilk olarak durağanlıkları sınanmıştır. Birim kök için ADF testleri uygulandıktan sonra serilerin durağan oldukları tespit edilmiştir. Değişkenlerin sapmasız katsayılarını belirleyebilmek için EKKY, FMOLS, DOLS, CCR testleri kullanılmış olup son olarak nedensellik tespiti için Granger Nedensellik testi uygulanmıştır. Yapılan analizler sonucunda EKKY test sonuçlarına göre, konut ve hizmetler ile tarım ve hayvancılık sektörü enerji tüketimi ekonomik büyümeyi negatif etkilerken, sanayi ile ulaştırma sektörü enerji tüketimi ekonomik büyümeyi pozitif etkilemektedir. Türkiye'de CO2 salınımına sebep olan sektör; sanayidir. FMOLS test sonuçlarına göre sanayi, tarım ve hayvancılık ile ulaştırma sektörü enerji tüketimi ekonomik büyümeyi pozitif etkilerken, konut ve hizmetler sektörü enerji tüketimi ekonomik büyümeyi negatif etkilemektedir. Türkiye'de CO2 salınımına en fazla neden olan sektör; konut ve hizmetler sektörüdür. DOLS test sonuçlarına göre sanayi sektörü enerji tüketimi ekonomik büyümeyi pozitif etkilerken; konut ve hizmetler, tarım ve hayvancılık ile ulaştırma sektörü enerji tüketimi ekonomik büyümeyi negatif etkilemektedir. Türkiye'de CO2 salınımına en fazla neden olan sektör; konut ve hizmetler sektörüdür. CCR test sonuçlarına test sonuçlarına göre konut ve hizmetler sektörü enerji tüketimi ekonomik büyümeyi negatif etkilerken; sanayi, tarım ve hayvancılık ile ulaştırma sektörü enerji tüketimi ekonomik büyümeyi pozitif etkilemektedir. Türkiye'de, CO2 salınımına en fazla neden olan sektör; konut ve hizmetler sektörüdür. Yapılan Granger Nedensellik Test sonucuna göre, yapılan hesaplama değerinde 0.10'dan küçük olan tarım ve hayvancılık ile GDP ve sanayi ile tarım ve hayvancılık sektörleri arasında tek yönlü nedensellik ilişkisi saptanmıştır. Geriye kalan hesaplamaların olasılık değerleri 0.10'dan büyük olup, boş hipotez kabul edilir; yani elde edilen veriler arasında nedensellik ilişkisi bulunamamıştır.

This thesis aims to examine the sectoral energy consumption in Turkey.For this purpose, models including Energy consumption of industry, housing and services, transportation and agriculture and animal husbandry sectors were created. The analysis period allowed the study of time series by being limited to 1990-2014 due to the availability of the data of the changes. First, the stationarity of the series was tested. After performing ADF tests for unit root, the series were found to be stable. EKKY, FMOLS, DOLS, CCR tests were used the determine the coefficients of deviation without any deviation. Finally, Grager Causality test was applied for causality determination. According to EKKY test results, energy consumption of housing and sevices and agriculture and animal husbandry sector negatively affects economic growth. Which causes CO2 emissions sector in Turkey is industry. According to FMOLS test results, while Energy consumption of industry, agriculture and livestock and transportation sector positively affects economic growth, Sectors that are most responsible for CO2 emissions in Turkey; housing and services sector. According to DOLS test Results, İndustrial sector Energy consumption positively affected economic growth; energy consumption in housing and services, agriculture and animal husbandry and transportation sector negatively affects economic growth. Sectors that are most responsible for CO2 emissions in Turkey, the residential and services sector. According to the CCR test results, energy consumption of housing ands services sector negatively affected economic growth; Energy consumption in industry, agriculture, animal husbandry ands transportation sector positively affects economic growth. İn Turkey, the most sectors that cause CO2 emissions; housing and services sector. According to the Grager Causality Test, the one-way Causality relationship Between agrivulture and animal husbandry and GDP and industry and agriculture and animal husbandry sectors, which is less than 0.10, was determined. The probability values of the remaining calculations are greater than 0.10 and the null hypothesis is accepted; that is, no causal relationship was found between the variables.