Bu çalışmada, sosyal medya kullanıcıları tarafından kurulan sanal eylem
topluluklarındaki topluluk üyelerinin topluluk içerisinde gerçekleşen paylaşım ve
faaliyetlere katılım gösterme yani eylemde yer alma davranışını belirleyen faktörler
ele alınmaktadır. Sanal eylem topluluk kullanıcılarının katılım gösterme davranışında
kişisel özellikler ve sosyal ağa içkin motivasyonların etkisi olduğu varsayımından
hareketle bu tez çalışması hazırlanmıştır. Buna göre çalışmada, sanal eylem
topluluklarında oluşan ortak kimlik yani topluluk kimliği ve eylemde yer almayı
(katılım gösterme davranışını) etkileyen kişisel özelliklerden kişilik tipleri ve yaşam
tarzları ile katılım motivasyonlarının etkilerini birlikte açıklayan bir model
geliştirilmiştir. Geliştirilen modelde kuramsal çerçevede ele alınan Wenger’in
Eylem-Kimlik Kuramı referans alınarak topluluk kimliği ve eylemde yer alma
üzerinde belirlenen faktörlerin etkisinin araştırılmasının yanı sıra topluluk kimliği ile
eylemde yer alma arasındaki ilişkinin de incelenmesi amaçlanmıştır. Katılım
motivasyonları, kişilik tipleri, yaşam tarzı, topluluk kimliği ve eylemde yer almayı
(katılım göstermeyi) araştıran 5 ayrı ölçek ile araştırmaya katılanların üye oldukları
sanal eylem topluluğuna ilişkin üyelik bilgilerine ve sosyo-demografik özelliklerine
dair soruları içeren bir anket formu oluşturulmuştur. Anket formu örneklem
grubunda yer alan farklı grupları uygun bir dağılımla temsil edecek şekilde yüz yüze
bilgisayarlı anket yöntemi kullanılarak uygulanmıştır. Yapılan araştırma sonucunda
700 katılımcıya ait geçerli veri seti elde edilmiştir. Elde edilen verilere Keşfedici
Faktör Analizi, Kanonik Korelasyon Analizi, Yol Analizi, Kümeleme Analizi,
Diskriminant Analizi ve ANOVA Analizi uygulanmıştır. Elde edilen bulgular
sonucunda katılım motivasyonları, kişilik tipleri ve yaşam tarzının, topluluk kimliği
ve eylemde yer almaya (katılım göstermeye) istatistiksel olarak anlamlı bir etkisininolduğu görülmüştür. Aynı zamanda topluluk kimliğinin, eylemde yer almaya
istatistiksel olarak anlamlı bir etkisinin olduğu belirlenmiştir. Ayrıca yapılan çalışma
kapsamında, sanal eylem topluluk kullanıcılarının katılım motivasyonları, kişilik tipi
ve yaşam tarzı açısından kendi aralarında kümelendikleri ve oluşan kümeler için
topluluk kimliği ve eylemde yer almanın farklılaştığı tespit edilmiştir.
In this study, the factors determining the sharing and participation, that is, to take
part in the practice by the community members in the community, in the virtual
communities of practice which are established by the social media users are
discussed. This thesis study is prepared by assuming that the personal characteristics
and the motivation of participatory behaviour of virtual communities of practice has
an impact on social networks of the community users. Accordingly, in the study, a
model was developed that explains the impact of personality types and lifestyles
from personal characteristics which affects community identity and the participatory
behaviour and the impact of participating motivation together in the virtual
communities of practice. In the developed model, it was aimed to investigate the
impact of factors determined on the community identity and the taking part in the
practice as well as the relationship between community identity and taking part in the
practice by referring to Wenger’s VCoP Theory. A questionnaire form containing
questions about the social media usage of the participants and their personal
information with 5 different scales investigating participation motivations,
personality types, lifestyle, community identity and taking part in practice
(participating) was created. The questionnaire form was applied by using face-to-face
computerized questionnaire method to represent different groups in the sample group
with an appropriate distribution. As a result of the research, a valid data set of 700
participants was obtained. Exploratory Factor Analysis, Canonical Correlation
Analysis, Path Analysis, Cluster Analysis, Discriminant Analysis, ANOVA Analysis
were applied to the data obtained. As a result of the findings, it was seen that
participation motivations, personality types and lifestyle had a statistically significant
effect on community identity and taking part in action (participating). At the sametime, it was determined that community identity had a statistically significant effect
on taking part in the action. In addition, within the scope of the study, it was
determined that the users of the virtual action community clustered among
themselves in terms of participation motivations, personality type and lifestyle, and
the community identity and taking part in the action differed for the formed clusters.