Diyabet hastalarında psikososyal uyumun öz bakıma etkisi

Abstract

Bu araştırma diyabet hastalarında psikososyal uyumun öz bakıma etkisini belirlemek amacıyla kesitsel olarak yapılmıştır. Araştırma Niğde Ömer Halisdemir Üniversitesi Eğitim ve Araştırma Hastanesinde Kasım 2022-Ocak 2023 tarihleri arasında iç hastalıkları ve endokrinoloji polikliniklerinde kriterlere uyan 230 diyabetli birey ile yürütülmüştür. Çalışmada veriler Hasta Tanıtım Formu, Hastalığa Psikososyal Uyum Öz-Bildirim Ölçeği, Diyabet Öz-Bakım Ölçeği kullanılarak toplanmıştır. Verilerin istatiksel değerlendirilmesinde Bağımsız Örneklem t Testi, Mann Whitney U Testi, ANOVA testi, Kruskal Wallis testi, Pearson korelasyon analizi ve Basit Doğrusal Regresyon analizi kullanılmıştır. Bireylerin hastalığa psikososyal uyum öz-bildirim ölçeği puan ortalaması 39.32±18.62 olarak saptanmış olup, hastalığa psikososyal uyumları orta düzeyde bulunmuştur. Diyabetli bireylerin en çok psikolojik baskı ve sağlık bakımına oryantasyon alanında psikososyal uyum güçlüğü yaşadığı tespit edilmiştir. Bireylerin diyabet öz bakım ölçeği puan ortalaması 87.05±11.89 olarak hesaplanmıştır. Hastalığa psikososyal uyum öz-bildirim ölçeği toplam puanı ile diyabet öz-bakım ölçeği puanı arasında negatif yönlü anlamlı bir ilişki olduğu saptanmıştır (r=-0.193; p<0.05). Diyabetli bireylerin hastalığa psikososyal uyum-öz bildirim ölçeği toplam puanındaki bir birim artışın diyabet özbakım ölçeği puanında 0.123 birim azalmaya neden olduğu belirlenmiştir. Hastalığa psikososyal uyum öz-bildirim ölçeği alt boyutlarından sağlık bakımına oryantasyon, mesleki çevre, psikolojik baskı alt boyut puanlarının diyabet öz bakım puanı üzerinde etkisi olduğu tespit edilmiştir (p<0.05). Sonuç olarak diyabetli bireylerin hastalığa psikososyal uyum düzeyleri arttıkça öz bakım aktivitelerinin de arttığı saptanmıştır.

This research was conducted as a cross-sectional study to determine the effect of psychosocial adjustment on self-care in diabetic patients. The research was conducted with 230 individuals with diabetes mellitus who met the study criteria in the internal medicine and endocrinology outpatient clinics of Niğde Ömer Halisdemir University Training and Research Hospital between November 2022 and January 2023. In order to conduct the study, the approval of the ethics committee, institutional permission and informed consent of the participants were obtained. The data of the study were collected using the patient identification form, the Psychosocial Adjustment to Illness Self-Report Scale (PAIS-SR), and the Diabetes Self-Care Scale (DSCS). For the statistical evaluation of the data, independent sample t test, Mann Whitney U test, ANOVA test, Kruskal Wallis test, Pearson correlation analysis and Simple Linear Regression analysis were used. The psychosocial adjustment to Illness self-report scale mean total score of the individuals was found to be 39.32±18.62, and their psychosocial adjustment to the disease was found to be moderate. It has been determined that individuals with diabetes have the most psychosocial adjustment difficulties in the area of psychosocial distress and healthcare orientation. The diabetes self-care scale mean score of the individuals was calculated as 87.05±11.89. A statistically significant negative correlation was found between the scores of the Psychosocial Adjustment to Illness Self-Report Scale and the Diabetes Self-Care Scale (r=-0.193; p<0.05). It was determined that one unit increase in the psychosocial adjustment to Illness -self-report scale total score of individuals with diabetes caused a 0.123 unit decrease in the diabetes self-care scale score. It has been determined that the sub-dimensions of the psychosocial adjustment to Illness -self-report scale, healthcare orientation, vocational environment, and psychosocial distress sub-dimensions have an effect on the diabetes self-care score (p<0.05). As a result, it was determined that as the psychosocial adjustment level of individuals with diabetes increased, their self-care activities also increased.