Osmanlı'nın son devrinde Kayseri merkez ve kaza hapishaneleri adlı çalışmamız ilk çağlardan başlamak üzere Osmanlıların son devirlerine kadar geçen sürede genel olarak hapis kavramı ve hapishanelerin kuruluş evrelerini kapsamaktadır. Osmanlıların son devrinde Kayseri sancağı ve bu sancak birimine bağlı kaza hapishaneleri çalışmamızın ağırlık merkezini oluşturmuştur. Çalışmamız, daha çok birinci elden kaynak niteliği taşıyan Osmanlı arşiv belgelerinden yararlanılarak oluşturulmaya çalışılmıştır. Kayseri sancağı ve bu sancak birimine bağlı kaza hapishanelerini konu olarak seçmemizdeki en önemli etken, şimdiye kadar bu konu hakkında yüksek lisans veya doktora düzeyinde bir araştırmanın mevcut olmayışıdır. Çalışmamızda, Osmanlı'nın son devrinde Kayseri hapishanesi ile ilgili konu dâhilinde hapishanesinin fiziki yapısı, mahkûmların nakil ve tahliyeleri, hapishanenin iaşe temini, mahkûmların sağlık koşulları, hapishanedeki firar hadiseleri, kayıt defterleri, hapishane memurları ile Kayseri hapishanesine bağlı kazalardan İncesu, Bünyan ve Develi kazası hapishaneleri hakkında veriler tespit edilmiş ve bu veriler açıklanmaya çalışılmıştır. Anahtar Kelimeler: Osmanlı Devleti, Kayseri Sancağı ve Hapishaneler
Our study called Kayseri center and district prisons during the last period of the Ottomans generally covers the concept of prisons and the establishment stages of prisons from the early ages to the last periods of the Ottomans. Kayseri and district prisons which are united to this sanjak in the last period of the Ottomans constitutes of backbones of our study. Our study has been tried to be conducted with the benefit of Ottoman archive documents, which are mostly primary resources. The most important factor in choosing Kayseri sanjak and its districk prisons as our topic is the fact that there is no research on this subject at the master's or doctorate level so far. İn our study, data about Kayseri prisons which are the physical structure of the prisons, the transfer and evacuation of the prisoners, the provision of food for prisoners, the prisoners' health conditions, the escape incidents from the prison, registry boks and prison officers and data about Develi, Bünyan and İncesu, district' prisons united to Kayseri sanjak have been determined and these data have been tried to be explained. Key Words: Ottoman Empire, Kayseri Sanjak and Prisons.