Kazakistan’da Uygur folkloruyla ilgili yapılan çalışmaların analitik bibliyografyası

Abstract

Günümüzde Uygur Türklerinin yaşadığı önemli coğrafyalardan biri Kazakistan'dır. Bu çalışma, iki yüz bini aşkın Uygur Türkünün yaşamakta olduğu Kazakistan'daki, Uygur folkloruyla ilgili çalışmaların tespit edilerek incelenmesi ve bibliyografyasının hazırlanması amacıyla yapılmıştır. Kazakistan'da Uygur folkloru üzerine yapılan çalışmaları tespit ve temin etmek üzere, Kazakistan'ın Almatı, Türkistan ve Kentav şehirlerindeki kütüphanelere ve üniversitelere gidilerek oralarda yer alan Uygur Türkçesiyle ilgili çalışmalar temin edilmiştir. Bu çalışmalar temin edilirken fotoğraf makinesi ve tarayıcı kullanılarak kaynaklardan arşiv oluşturulmuştur. Araştırmalar sonucunda Uygur Türkçesiyle ilgili oluşturulan yaklaşık 1600 eserlik arşivden Uygur folkloruyla ilgili 306 eser bu çalışmada ele alınmıştır. "Kazakistan'da Uygur Folkloruyla İlgili Yapılan Çalışmaların Analitik Bibliyografyası" adlı çalışmanın "Birinci Bölüm"ünde; Kazakistan'da yaşayan Uygurların tarihi, nüfusu ve sosyo-kültürel yaşamları hakkında bilgi verilmiştir. "İkinci Bölüm"de Kazakistan'da Uygur folkloruyla ilgili temin edilen 306 eser, bağımsızlık öncesi yapılan çalışmaların tanımı ve bağımsızlık sonrası yapılan çalışmaların tanımı başlıkları altında ele alınmıştır. Eserlerin öncelikle Kiril alfabesiyle künyeleri verildikten sonra künyelerin transkripsiyonu yapılmıştır. Bu bölümde incelenen çalışmaların kronolojik olarak bibliyografyası verilerek eserler tanıtılmıştır. "Üçüncü Bölüm"de ise; türlerine ve içeriklerine göre ele alınan eserler türlerine göre gruplandırılarak sayıları belirtilmiş, konuları ve içerikleri bakımından değerlendirilmiştir. Çalışmanın sonuç kısmında, bağımsızlık öncesi eserlerin bağımsızlık sonrası eserlere göre fazla olduğu; bağımsızlık öncesi dönemde Sovyet etkisinin, bağımsızlık sonrası dönemde ise Türk boylarının kardeşliğinin eserlere nasıl yansıdığı belirtilmiştir.

Kazakhstan is one of the important geographical regions where Uyghur Turks live today. This study was carried out in order to determine, analyze and to prepare the bibliography of the studies related to Uyghur folklore in Kazakhstan, where more than two hundred thousand Uyghur Turks live. In order to identify and provide the works on Uyghur folklore in Kazakhstan, studies on Uyghur Turkish were compiled from the libraries and universities in Almaty, Turkistan and Kentau cities of Kazakhstan. When these works were compiled, archives were created from sources using a camera and a scanner. As a result of this research, the archive which approximately consists of 1,600 works on Uyghur Turkish, 306 works related to Uyghur folklore were taken from the archive in this study. In the first chapter of "the Analytic Bibliography of The Works Related to The Uyghur Folklore in Kazakhstan" the history, population and socio-cultural life of Uyghurs that live in Kazakhstan were given. In the second chapter, 306 works that is provided related to Uyghur folklore in Kazakhstan which are analyzed under the headings and the definition of the works carried out before the independence and after the independence. After given bibliography of the works in the Cyrillic alphabet, the transcription of the bibliographies were done. In this chapter, the chronological bibliography of the works that are examined were presented and introduced. In the third chapter, the works that are studied according to their genres and their contents are grouped and their numbers are specified and evaluated in terms of their subjects and contents. In the conclusion part of the study, the pre-independence works are more than the post-independence works; how the Soviet influence in the pre-independence period, and the brotherhood of the Turkic tribes in the post-independence period were reflected in the works are stated.