Abstract:
Bu çalışmada G20 ülkelerinden Arjantin, Brezilya, Çin, Hindistan, Japonya, Güney Kore ve Türkiye için ihracat, beşeri sermaye ve ekonomik büyüme arasındaki ilişki 1995-2013 dönemi için panel eşbütünleşme testi ve nedensellik analizi kullanılarak incelenmiştir. Değişkenler arasındaki nedensellik ilişkisi, Emirmahmutoğlu ve Köse (2011) ve Dumitrescu ve Hurlin (2012) nedenselik testleri ile analiz edilmiştir. Panel eşbütünleşme testi sonucunda değişkenler arasında uzun dönemli eş-bütünleşme ilişkisi olduğu tespit edilmiştir. Emirmahmutoğlu ve Köse (2011) ile Dumitrescu ve Hurlin (2012) nedensellik testi sonuçları ekonomik büyüme ve ihracat arasında çift yönlü nedensellik olduğunu göstermiştir. Ekonomik büyüme ve sağlık harcamaları arasında da çift yönlü nedensellik olduğu bulgusu elde edilmiştir. Bu çalışmanın sonuçları bu ülkelerde geri-besleme hipotezinin geçerli olduğunu desteklemektedir. Ayrıca sağlık harcamalarındaki artış ekonomik büyümeye neden olmakta ve gelir düzeyinin artması sağlık harcamalarını artırmaktadır.