19. yüzyılda Osmanlı Devleti, çöküşünü hazırlayan sebepleri çözmek adına bir takım yenilik harekelerine başlamıştır. Ancak daha çok askeri alanlarda sınırlı kalan bu yenileşme süreci Osmanlı Devleti'nin sadece yıkılışını geciktirmiştir. Bu dönemde Osmanlı Devleti içindeki idari ve şehir yapılanmasında da büyük gelişmeler söz konusu olmuştur. Özellikle Selanik Şehri 1864 yılında Mehmet Sabri Paşa'nın valilik göreviyle beraber büyük ilerleme kaydetmiştir. Bu bağlamda Selanik Vilayet Salnamesi'nin tüm şehir ve nahiyelerle ilgili birinci elden verdiği bilgiler o dönem Selanik'ine ışık tutmamızı sağlamıştır. II. Abdülhamit zamanında Selanik'in değeri daha anlaşılmış ve Selanik-Mitroviçe demiryolu yapılarak şehre önem kazandırılmıştır. Demiryolu ile hem nüfus artışı sağlanmış hem de sanayi ve ticaret alanında ilerlemiştir. Özellikle liman şehri olarak Osmanlı Devleti için önemli bir gelir kapısı olmuştur. Hatta Selanik'te 19. yüzyılda Beyrut ve Trabzon Limanlarından daha fazla ticaret yapılmıştır. 20. yüzyıl başlarında ise İstanbul'dan sonra en fazla ithalatın yapıldığı liman olarak ön plana çıkmıştır. Anahtar Sözcükler: Osmanlı, 19. YY., Salname, Ticaret ve Selanik.
THE THESSALANIC PROVINCE ACCORDING TO THE THESSALONIC PROVINCE OF THESSALONIC ANNUAL A.H. 1303-1304 / A.D. 1885-1886 Senem KOYUNCI Nevşehir Hacı Bektaş Veli University, Institute of Social Sciences Department Of History, M.A./M.B.A. vb./Ph.D., August, 2019 Supervisor: Assoc. Prof. Dr. Ahmet OĞUZ ABSTRACT In 19th century, Ottoman Empire began to innovate in some areas that was mostly limited in military to solve the problems which leads it to the collapse period. However, this innovation just delayed the collapse of the Ottoman Empire. In this period, there were also great developments in the administrative and urban structures in Ottoman Empire. The city of Thessaloniki was developed greatly by governor Mehmet Sabri Pasha in 1864. In this context, the first-hand information about the city and the sub-districts of the municipality from Provınce of Thessalonıc annual provide us to get important information about that period. During the reign of II. Abdülhamit, the importance of Salonika was understood and the city was became more important by building a railway of Thessaloniki-Mitrovica. This railway, provide to increase population and also improve industry and trade. Salonika became a port city of Ottoman Empire and it has been an important revenue gate for the Ottoman Empire. Even In the 19th century, there was even more trade in Thessaloniki than in the ports of Beirut and Trabzon. At the beginning of the 20th century, it has come to the forefront as the most importing port after Istanbul. Key Words: Ottoman, 19. Century, Annual, Thessaloniki and Trade.